OTOP_PHAYAO

  "ซากุระบานสะพรั่ง ลานนั่งชิมชา เย็นอุราบ้านป่าเมี่ยง" เ ล่าขา นงานชาวบ้าน..ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัฒน์วิถี บ้านป่าเมี่ยง หมู่ที่ 1 ตำบลเจริญราษฎร์ อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา บ้านป่าเมี่ยง ก่อนปีพ.ศ 2505 เป็นชุมชนที่อาศัยของชาวเขาเผ่าม้ง โดยมีการตั้งถิ่นฐานเป็นหมู่บ้านและทำการเกษตรเลื่อนลอย ต่อมาต่อมามีกลุ่มชาติพันธุ์เผ่าลีซูได้อพยพมาจากจังหวัดเชียงราย สร้างบ้านเรือนที่อยู่อาศัยแบบถาวร แทนเผ่าม้งจากนั้นก็มีการอพยพเข้ามาอยู่เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆจนกลายเป็นชุมชน การเกษตรของชนเผ่าก็คือการปลูกฝิ่น ต่อมาทางราชการประกาศฝิ่น เป็นสิ่งเสพติดและผิดกฎหมาย จนกระทั่งปี พ.ศ.2518 มูลนิธิไทย-นอร์เวย์ เข้ามาส่งเสริมให้ปลูกกาแฟสายพันธุ์อาราบิก้า จนกลายเป็นพืชหลักที่คนในชุมชนบ้านป่าเมี่ยง ทำเพื่อเลี้ยงชีวิตมาจนถึงปัจจุบันนี้ บ้านป่าเมี่ยงมีพื้นที่ประมาณ 750 ไร่ สภาพพื้นที่เป็นภูเขาสูงสูงจากระดับน้ำทะเล 1000 ถึง 1200 เมตร มีอากาศเย็นสบายตลอดปี มีครัวเรือน 38 ครัวเรือน มีจำนวนประชากรทั้งสิ้น 157 คน ชาวบ้านในชุมชนเป็นกลุ่มชาติพันธุ์หลายชาติพันธุ์มารวมกัน อาทิลีซู จีนฮ่อ ลั้ว อาข่า ลาหู่ ปะห ล่อง และคน...

           หมู่บ้านผาแดง (บ้านผาแดงล่าง) ตั้งอยู่หมู่ที่ 10 ตำบลศรีถ้อย อ.แม่ใจ จ.พะเยา ประชากรส่วนใหญ่ เป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่าเย้า (เผ่าเมี่ยน) อพยพมาจากจังหวัดน่าน ตั้งแต่ปี 2500  พื้นที่สวนใหญ่ในหมู่บ้านจะติดเชิงเขา ที่มีความสูงจากน้ำทะเล 100 เมตร ทำให้อากาศในดี เย็นสบายตลอดทั้งปี จึงทำให้มีนักท่องเที่ยวมาสัมผัสกับอากาศหนาวเย็นแบบนี้เป็นประจำ ซึ่งคนในหมู่บ้านก็ยินดีต้อนรับนักท่องเที่ยวทุกคนอย่างเต็มใจ  สำหรับอาชีพหลักของคนในหมู่บ้านจะมีอาชีพเกษตรกรเป็นหลัก จะทำไร่ ทำสวนต่างๆ เพราะพื้นที่สวนมากในหมู่บ้านจะเป็นพื้นที่เชิงเขาสูง อากาศเย็นตลอดทั้งปี คนในหมู่บ้านจึงนิยมปลูกเมล็ดกาแฟ และปลูกลิ้นจี่ ซึ่งเมล็ดกาแฟ และลิ้นจี่ของบ้านผาแดง อ.แม่ใจ เป็นที่นิยมของผู้บริโภคเพราะเป็นเมล็ดกาแฟที่มีคุณภาพ เมล็ดใหญ่ คั่วแล้วจะมีกลิ่นหอม รวมถึงลิ้นจี่ก็จะหอมหวาน ไม่เปรี้ยวจนเกินไป จึงทำให้ผลผลิตที่ออกมาทุกปีมีคนสั่งจองล่วงหน้าเป็นจำนวนมาก และเมื่อเสร็จสิ้นจากการทำไร่ทำสวน ชาวบ้านก็จะปักผ้าเพื่อหารายได้อีกด้วย หมู่บ้านตั้งอยู่ห่างจากตัวอำเภอ ประมาณ 15 กิโลเมตร อยู่...

ในจังหวัดพะเยา ที่บ้านสว่างอารมณ์ หมู่ที่ 5 ตำบลสว่างอารมณ์ อำเภอดอกคำใต้ มีขนมจีนเจ้าอร่อย คือขนมจีนยายหม่อม แม่อุ๊ยหม่อม หรือ นางหม่อม ไชยวุฒิ เมื่อเอ่ยชื่อนี้จะมีคนดอกคำใต้สักกี่คนที่ไม่รู้จัก เนื่องจากเป็นผู้ที่ชอบช่วยเหลือผู้ที่เดือดร้อน จนเป็นที่ประจักษ์ของชาวตำบลสว่างอารมณ์ อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา ทว่าเหนือสิ่งอื่นใดสิ่งที่เป็นชื่อเสียงคู่ขนานไปกับความดีงามก็คือ “ขนมจีนยายหม่อม” ซึ่งได้ชื่อว่าเส้นใส เหนียวนุ่ม ไร้สารกันบูด และอร่อยลิ้น       คุณจรรยา เวชชศาสตร์ วัย 44 ปี ลูกสาวนางหม่อม ผู้สืบทอดกิจการรุ่นที่ 3 กล่าวถึงจุดเริ่มต้นว่าเดิมที นางคำปัน ฟองคำ ยายเป็นรุ่นที่ 1 นางหม่อมมารดา เป็นรุ่นที่ 2 ทำขนมจีนและขายน้ำเงี้ยว โดยทุกขั้นตอนทำเองหมด ตั้งแต่หมักแป้ง ผสมและบีบให้เป็นเส้น ซึ่งเส้นที่ได้ไม่นุ่มและมีกลิ่นแรง แม้เช่นนั้นขนมจีน “ยายหม่อม” ก็อร่อยที่สุดในตำบลสว่างอารมณ์       ต่อเมื่อ ปี 2542 นางคำปันถึงวาระสุดท้าย นางหม่อมผู้สืบทอดรุ่น 2 ก็เริ่มเข้าดูแลกิจการโดยมีคุณจรรยาเป็นผู้ช่วย และตลอด 3 ปี ทั้งคู่ได้ลองผิดลองถูกเพื่อให้ได้ขนมจีนเส้นใ...

หากใครได้มาเยือนจังหวัดพะเยาแล้วคงอดไม่ได้ที่จะหารับประทานปลาส้ม หรือซื้อไปฝากคนรู้จัก  ปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอนมาแล้ว ของฝากคุณภาพดีจากเมืองพะเยา การันตีกระบวนการผลิตโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย. )  ปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับรางวัลโอท็อป 5 ดาว ในปี 2553 และผ่านการรับรองจาก อย. จัดเป็นของฝากระดับท็อปของเมืองพะเยา หากใครไปพะเยาถ้าคิดหาของฝากของกินก็ต้องปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน ซึ่งได้รับการกล่าวขวัญมา 30 กว่าปีในเรื่องของความอร่อยและการผลิตอย่างพิถีพิถัน นับตั้งแต่ขั้นตอนการชำแหละปลา การทำความสะอาดไม่ให้มีกลิ่นคาว และส่วนผสมอื่นที่มาจากวัตถุดิบธรรมชาติในพื้นที่ จ.พะเยา โดยตรง เช่น กระเทียม อ.ดอกคำใต้ และข้าวจาก อ.จุน ซ้ำยังนำกระเทียมมาล้างทำความสะอาดพร้อมทั้งลวกต้มกระเทียม จึงทำให้ได้ปลาส้มที่มีคุณภาพสูง สะอาด  ปลอดจากสารปนเปื้อน  ปอน จำรัส เจ้าของผลิตภัณฑ์ปลาส้มแม่ทองปอน เล่าถึงการทำปลาส้มให้ฟังว่า ครอบครัวทำปลาส้มมานาน เมื่อก่อนใช้ปลาในกว๊านพะเยา เช่น ปลาตะเพียน ปลาหางแดง และอื่นๆ ทำทั้งปลาส้มเป็นตัว ปลาส้มฟัก (สับ) ไข่ปลา เป็นต้น ต่อมาปลาในกว๊...