ปลาส้มแม่ทองปอน

หากใครได้มาเยือนจังหวัดพะเยาแล้วคงอดไม่ได้ที่จะหารับประทานปลาส้ม หรือซื้อไปฝากคนรู้จัก ปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอนมาแล้ว ของฝากคุณภาพดีจากเมืองพะเยา การันตีกระบวนการผลิตโดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) 

ปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับรางวัลโอท็อป 5 ดาว ในปี 2553 และผ่านการรับรองจาก อย. จัดเป็นของฝากระดับท็อปของเมืองพะเยา หากใครไปพะเยาถ้าคิดหาของฝากของกินก็ต้องปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน ซึ่งได้รับการกล่าวขวัญมา 30 กว่าปีในเรื่องของความอร่อยและการผลิตอย่างพิถีพิถัน

นับตั้งแต่ขั้นตอนการชำแหละปลา การทำความสะอาดไม่ให้มีกลิ่นคาว และส่วนผสมอื่นที่มาจากวัตถุดิบธรรมชาติในพื้นที่ จ.พะเยา โดยตรง เช่น กระเทียม อ.ดอกคำใต้ และข้าวจาก อ.จุน ซ้ำยังนำกระเทียมมาล้างทำความสะอาดพร้อมทั้งลวกต้มกระเทียม จึงทำให้ได้ปลาส้มที่มีคุณภาพสูง สะอาด 

ปลอดจากสารปนเปื้อน 

ปอน จำรัส เจ้าของผลิตภัณฑ์ปลาส้มแม่ทองปอน เล่าถึงการทำปลาส้มให้ฟังว่า ครอบครัวทำปลาส้มมานาน เมื่อก่อนใช้ปลาในกว๊านพะเยา เช่น ปลาตะเพียน ปลาหางแดง และอื่นๆ ทำทั้งปลาส้มเป็นตัว ปลาส้มฟัก (สับ) ไข่ปลา เป็นต้น ต่อมาปลาในกว๊านพะเยาน้อยลงจึงหันไปใช้ปลาที่อื่นแทน ปลาที่ใช้ทำนั้นต้องเป็นปลามีเกล็ดอย่างเดียวเท่านั้น ถ้าไม่มีเกล็ดเอามาทำกินแล้วอาจท้องเสียได้ ภูมิปัญญาชาวบ้านปู่ย่าตายายว่าไว้ “ปลาชนิดที่ทำแล้วอร่อยและต้นทุนไม่สูงมาก คือ ปลาจีน ปลานวลจันทร์ ใช้เนื้อปลา 500 กิโลกรัมในการผลิตต่อครั้ง ถ้าช่วงเทศกาลมากถึง 1 ตัน เนื่องจากปลาในกว๊านพะเยาเหลือน้อยมาก เราจึงสั่งจากสะพานปลา กรุงเทพฯ ด้วยระบบการขนส่งที่ได้มาตรฐานและคงความสดของปลาเป็นอย่างดี”

กรรมวิธีการทำปลาส้มไร้ก้าง เจ้าของปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน บอกว่า เริ่มจากชำแหละปลา เอาก้าง หัว หาง แยกไข่ออกเลือกเฉพาะเนื้อ หั่นเป็นชิ้น ล้างน้ำเปล่า 5 ครั้ง น้ำซาวข้าว 1 ครั้ง โดยแช่ไว้ประมาณ 15 นาที เพื่อดับกลิ่นคาวปลา จากนั้นคลุกกับกระเทียมที่ต้มแล้ว เกลือ ข้าวสวย แล้วหมักไว้ครึ่งชั่วโมงก่อนใส่บรรจุภัณฑ์ ทุกขั้นตอนการผลิตเป็นไปตามหลักของ อย. 

“สำหรับผู้ที่ไม่ชอบรสเปรี้ยวจัดจะรับประทานทันทีก็ได้รสชาติอร่อย เนื้อปลาหอม แต่หากชอบให้มีรสเปรี้ยวหน่อยก็ต้องทิ้งค้างคืน 1-3 คืนขึ้นไป หลังจากนั้นนำไปประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น ปลาส้มทอดสมุนไพร ปลาส้มคั่ว ปลาฟัก ไข่ปลานึ่ง เอาไปเจียวกับไข่ บางคนเอาไปหลนทำน้ำพริกปลาส้ม เป็นต้น”  

ผลิตภัณฑ์ของปลาส้มแม่ทองปอน

ผลิตภัณฑ์ก็จะมีทั้งปลาส้มเป็นตัว ปลาส้มแบบเป็นก้อน ปลาส้มไร้ก้างแบบแผ่น ปลาส้มไร้ก้างชุบแป้งทอด นอกจากนี้ยังมีสินค้าอื่นๆ เช่น ปลาส้มฟัก ปลาใบตอง ปลาเจ่า และไข่ปลาหัก ราคาปลาส้มสดไร้ก้างกิโลกรัมละ 120 บาท ปลาส้มคลุกแป้ง คลุกเกล็ดขนมปัง กิโลกรัมละ 200 บาท ถ้าให้ทางร้านทอดให้ด้วยกิโลกรัมละ 300 บาท

สนใจปลาส้มไร้ก้างแม่ทองปอน สอบถามได้ที่โทร. 08-6728-3479